Tüylerimizin diken diken olması, bilimsel adıyla "piloereksiyon," vücudumuzun eski dönemlerden kalma bir savunma mekanizmasıdır. Bu refleks, vücut soğukla karşılaştığında veya korku, heyecan, öfke gibi duygusal bir tepki verdiğinde tetiklenir. Tüylerin dikleşmesini sağlayan bu mekanizma, hayvanlar aleminde de yaygın olarak görülür ve genellikle vücut sıcaklığını korumak veya tehdit altında vücudu olduğundan daha büyük göstermek için kullanılır.

İnsanlar, evrimsel süreçte vücut tüylerinin çoğunu kaybetmiş olsalar da, bu refleks halen kalıntı olarak bizde devam etmektedir. Soğuk havalarda, tüylerin dikleşmesi cildin yüzeyindeki hava tabakasını sıkıştırarak vücudu sıcak tutmaya yardımcı olur. Bu, özellikle daha tüylü olan hayvanlarda ısıyı korumak için önemli bir mekanizmadır. Benzer şekilde, korku ya da heyecan anında da tüylerin dikleşmesi, atalarımızın tehditlere karşı daha iri görünmesini sağlamış olabilir.

Biyolojik olarak, bu refleks, cildimizde bulunan küçük kaslar (arrector pili) tarafından gerçekleştirilir. Bu kaslar, sinir sistemi tarafından uyarıldığında kasılır ve tüyleri dik hale getirir. Bu da genellikle "tüylerin diken diken olması" şeklinde tanımladığımız tepkiyi oluşturur.

Bu ilkel refleks günümüzde sıcaklık düzenlemesi ve duygusal tepkilerle sınırlı olsa da, insan vücudunun evrimsel sürecindeki bu miras, bizi hâlâ soğuk havaya ya da yoğun duygusal anlara karşı hazırlıklı kılar.